Obulabirizi bw’e Mukono buweze abazadde okutwala emmere enfumbe mu masomero g’ekkanisa
Nov 03, 2023
Obulabirizi bw’e Mukono buweze abazadde okutwala emmere enfumbe mu masomero g’ekkanisaOmulabirizi bw’e Mukono buweze mbagirawo abazadde okutwala emmere enfumbe ku masomero nga bakyalidde abaana baabwe naddala abali mu bisulo.
By Saul Wokulira
Journalist @New Vision
Obulabirizi bw’e Mukono buweze abazadde okutwala emmere enfumbe mu masomero g’ekkanisa
Omulabirizi bw’e Mukono buweze mbagirawo abazadde okutwala emmere enfumbe ku masomero nga bakyalidde abaana baabwe naddala abali mu bisulo.
Kino kyasaliddwawo mu kkanso y’obulabirizi bw’e Mukono ey’omulundi ogw’e 63 eyakubiriziddwa omulabirizi w’e Mukono, Enos Kitto Kagodo.
Ensonga eno yareeteddwa mu lukiiko luno omulabirizi Kagodo bwe yabadde awa lipooti ye n’alaga ng’essomero lya Nakanyonyi S.S erisangibwa mu Nakifuma-Naggalama TC mu disitulikiti y’e Mukono bwe lyafuna enjega abayizi ne balya emmere eyabayisa obubi eyalowoozebwa okubeeramu obutwa, abasoba mu 200 ne batwalibwa mu malwaliro ag’enjawulo nga bali bubi bakaaba embuto nga balina n’embiro.
Wabula omulabirizi yategeezezza abakiise mu kkanso eno nga poliisi bwe yavaayo oluvannyuma lw’okunoonyereza n’efulumya lipooti ng’eraga nga bwe butaali butwa wabula ng’emmere ye yali efuuse obutwa.
Bishop Enos Kagodo ng'ayoera
Ng’ekiseera eky’okukubaganya ebirowoozo ku lipoota y’omulabirizi kituuse, ba mmemba ba kkanso ab’enjawulo baavuddeyo ku nsonga eno nga mwe muli ne Rev. Asaph Mugabi, akulira ettendekero ly’ababuulizi erya Glover C. Wilcox School of Mission e Nakanyonyi eyategeezezza nti okuleka ekyali ku ssomero lya Nakanyonyi S.S, ate ggyo ly’abalamu omwezi oguwedde ku ssomero lya The Green School e Makukuba mu Nakifuma-Naggalama TC, eriyo abayizi babiri abaafa abalala 20 ne baweebwa ebitanda mu malwaliro ag’enjawulo oluvannyuma lw’okulya emmere egambibwa okubeeramu obutwa.
Okusinziira ku mwogezi wa poliisi mu bbendobendo lya Kampala n’emiriraano, Patrick Onyango, abayizi okuli; Andrew Kakumba (13), owa P& ne Victor Bongole (10) owa P1 be baafa.
Onyango yannyonnyola nti bano baafa n’abalala ne baweebwa ebitanda oluvannyuma lw’omusomesa mu ssomero eryo, Norah Naggujja nga October 11, okutwalira abaana be basatu mu ssomero ababeera mu kisulo emmere gye yafumbira ewuwe nga bwe baalya ne bawaako ne bannaabwe kwe kutandika okulumwa embiro, emito n’okuddukana mu kiro ne babatwala mu malwaliro ag’enjawulo eby’embi ababiri ne bafa.
Ate nga September 27, abayizi nga 100 ab’essomero lya Golden Learning Centre p/s e Mityana baddusibwa mu malwaliro okuli Namungo Health Centre III ne MUKJ Medical Clinic ng’embeera yaabwe mbi oluvannyuma lw’okulya emmere egambibwa nti yalimu obutwa.
Jane Kawala omwogezi wa poliisi owa Wamala Region yakakasa nti oluvannyuma lw’ekikangabwa kino, poliisi yakwata abafumbi babiri okuli Alfred Kule ne Edger Mumbere bayambeko poliisi mu kunoonyereza.
Oluvannyuma lw’okuwa eby’okulabirako ebyo, Rev. Mugabi yategeeza nti ekkanisa teyinza kutunula butuzi mu mbeera eno ng’abaana b’eggwanga obulamu bwabwe buli mu matigga ne batuuka n’okufa.
“Nsaba olukiiko luno luveeyo luwere abazadde okutwala emmere enfumbe mu masomero. Tulina okulaba ng’abaana baffe babeera balamu ewatali kuteekebwa mu matigga mu mbeera eno,” Rev. Mugabi bwe yategeezezza.
Susan Wamala Sserunkuuma, omukulu w’essomero lya Mukono Boarding P/S ng’era y’akulira n’abakulu b’amasomero ga pulayimale mu bulabirizi bw’e Mukono yategeezezza nti ye mu ssomero lye emmere eno yagiwera dda emyaka etaano egiyise.
“Twesanga nti abamu abazadde naddala abakyala abatazaala baana baali bagufudde omuze okulumba abaana ba baggya baabwe gye basomera ne babawa obutwa. Kati okuwera emmere enfumbe mu masomero kyayamba okumala embeera eyo,” Wamala bwe yannyonnyodde.
Ono era ategezeezza nti abayizi abamu bwe baabawanga emmere nga balya endala ne bagitereka mu kkeesi ne balyako n’enkeera nga n’oluusi eyonoonese ng’ate awo gujabagira, ng’embuto zibaluma ne bagwamu n’embiro.
“Ate mu mbeera ya leero ng’abazadde abamu baleeta enkoko ne cipusi bye baguze mu KFC, abalala bye bafumbidde ewaka, n’abamu baleeta empombo, kireetawo abayizi okwelondobamu ne babaamu ebika abaleetebwa emmere y’ekigagga n’abo ab’okusabirwa, ate ekyo mu masomero tetukyagala, twetaaga abayizi ne babeera kyenkanyi. Ffe kye tukola, tufuna omufumbi omu afumba emmere abazadde bonna gye bagula ne balya n’abaana baabwe. Awo tewaba buzibu bwonna. Wadde ku ntandikwa abamu ku bazadde kino kyabanyigamu, baagenda bamanyiira mpola era tebalina buzibu,” Wamala bwe yategeezezza n’agattako nti musanyufu nti n’obulabirizi bukirabye ne busalawo kikolebwe bwe kityo.
Ate omukubiriza w’Abakulisitaayo mu bulabirizi bw’e Mukono, Herbert Bataamye naye yasabye abakulira amasomero okufaayo eri emmere gye bawa abayizi, ebifo mw’efumbibwa ne gy’eterekebwa.
Bataamye yalaze okunyolwa n’agamba nti abamu ku b’amasomero n’abatunda emmere, bakozesa eddagala ly’obutwa mu bijanjaalo nga baluubirira okubikuuma ebbanga eddene nga tebiriiriddwa kawukuumi.
Omulabirizi Kagodo naye yawagidde ensonga eno n’asaba olukiiko lw’obulabirizi olulambula amasomero olukulemberwa ssentebe waalwo, Julius Mukwanya okulaba nga balondoola amasomero balabe nga gateekesa mu nkola ebyasaliddwawo olukiiko luno.
Ye Mukwanya yategeezezza nti ekyasaliddwawo abazadde abamu bayinza okukiraba ng’ekinyigiriza ne beerabira nti kyasaliddwawo ku lwa bulungi bw’abaana baabwe.
Wabula bano tebaalambise bulungi ku ky’abayizi naddala abali mu masomero agali wansi wa bonnabasome abaalagirwa okutwala amawolu ku masomero oluvannyuma lw’okulemererwa okusasula ensimbi z’eky’emisana!
No Comment