ABALIMI b’ebikajjo mu Busoga beegugunze olw’enteekateeka ya gavumenti egendereddwa okuzza enkola ya ‘Zoning’ mu Busoga eyali yasimbirwa ekkuuli gye buvuddeko gattako etteeka ly’ebikajjo lye balumiriza okubeeramu ebirumira. Bano balumiriza nti enteekateeka eno enyigiriza omulimi wa wansi so nga ewa nnyo Abayindi omwagaanya ekisukiridde.
Abalimi okwerya omuguju kiddiridde Pulezidenti Yoweri Museveni okuwandiikira Katikkiro Robinah Nabbanja ng’amutegeeza nti yategeezebwa nti waliwo ebbula lya ssukaali mu ggwanga. Mu bbaluwa eno eyawandiikibwa nga December 22, 2023 yategeeza katikkiro Nabbanj nti ebbula lya sukaali liva ku bannabyabufuzi bannakigwanyizi abalemesa enkola ya zoning okuteekebwa mu nkola.
Kino kijjidde mu kadde nga n’ebbago ly’ebikajjo eryasomebwa mu palamenti gyebuvuddeko nalyo liri mu kutuuza balimi bufoofofo nga bagamba nti libanyigiriza. Kino kyanyiizizza abalimi ne boogera ebikankana mu lukiiko olwabadde ku kitebe ky’eggombolola y’e Kagoma mu disitulikiti y’e Jinja olwetabiddwamu n’ababaka mu palamenti n’abakulembeze abalala. Omubaka wa palamenti owa Bunya West mu disitulikiti y’e Mayuge, Agrey Bagiire yavuddewo bubi n’omu kum balimi b’ebikajjo eyabadde amwogerera ebisongovu era abaserikale be baamuggyeewo. Ssentebe w’ekibiina ekigatta abalimi b’ebikajjo mu Busoga ekya Busoga Sugar Cane Growers Association, Isa Budhugo yategeezezza nti enteekateka ey’okuwera minzaani mu Busoga si yaakuwagirwa kuba kibadde kiwadde abalimi b’ebikajjo omukisa gw’okuguza kkampuni ebikajjo gye baba beesiimidde.
Ababaka Aggrey Bagire owa Bunya West, Merry Annet Nakato omubaka omukyala owa Buyende, baategeezezza nti etteek lino lyajja mu 2016 nti naye ate kibeewuunyisa okuba nga ate balikomezzaawo.